‘Uh, misschien? Wat vind jij?’ Een doorsnee cursus Gesprekstechnieken raadt het je af; het gebruiken van twijfeltaal. Toch kan het volgens psycholoog Adam Grant niet ontbreken in je dagelijkse communicatie — maar dan moet je het wel goed doen. Door geen subassertieve “deurmat” te zijn, maar een “communicatie-superster”.
Is het je ooit opgevallen dat sommige mensen geen vraagtekens gebruiken in hun e-mail? Ze stellen: “Kun je deze cijfers verwerken.” of “Wanneer schikt het jou om de voorwaarden te bespreken.” Ze laten het vraagteken achterwege.
Dan bestaat er ook nog een tweede groep.
Niet alleen gebruiken zij vraagtekens, ze vullen het ook aan met een tweede – vaak twijfelende – vraag. “Ik kan het natuurlijk bij het verkeerde eind hebben. Wat vind jij? Laat je het me dinsdag weten?”
Ze gebruiken ook uitroeptekens. Vaak meer dan één. “Leuk om je gesproken te hebben!! Moeten we snel weer doen!” En sluiten vaak af met een over de top “Groetjes! xxx” en een aantal emoticons.
Big deal, zou je denken. Wat heeft het gebruik van leestekens te maken met assertief communiceren? Veel, blijkt.
Wat het gebruik van interpunctie(-twijfeltaal) over jou zegt
Het viel Susan Cain – schrijfster van verschillende assertiviteitsboeken – op dat de wijze waarop we ons uitdrukken in geschrift een bepaald beeld oproept bij anderen.
Ze zag dat deze eerste, eigenlijk dwingende, communicatiestijl vooral gebruikt wordt op Wall Street. Misschien ben of ken je het type:
De recht-voor-zijn-raap man of vrouw. De persoon die respect niet alleen afdwingt, maar opeist. Die jou geen vragen stelt, maar verzoeken. Die regelmatig de grens opzoekt tussen assertieve en agressieve communicatie.
Een manier van communiceren waar we vaak tegenop kijken. “Kon ik ook maar zo met mijn spreekwoordelijke vuist op tafel slaan en mijn punt maken”.
We romantiseren deze agressieve communicatiestijl en zijn in de veronderstelling dat een toontje lager zingen niet hetzelfde effect zal hebben als ‘schreeuwen’.
Dat is ook de reden waarom we personen die wél twijfeltaal gebruiken vaak als incompetent beschouwen.
Hij of zij (vaak een zij en waarschijnlijk introvert, is de aanname) zal vast niet veel zelfvertrouwen hebben. Niet weten waar hij het over heeft. Extra bevestiging zoeken. Of een beetje onnozel zijn. Het is de persoon die misschien iets té enthousiast is in zijn e-mail. Té vrolijk in haar appjes. Of niet zakelijk genoeg is in zijn communicatie.
Toch doet dit tweede type niet onder voor de agressieve boodschapper.
We onderschatten deze types onterecht, zegt psycholoog Adam Grant en zouden “meer van dit soort twijfeltaal en – op het eerste oog – zwakke manier van communiceren vaker zelf moeten gebruiken”.
En wel hierom:
Waarom twijfeltaal gebruiken juist nuttig kan zijn
In zijn Ted Talk gaat Grant hier verder op in. De psycholoog, jongste professor op Wharton Business School en schrijver van de bestseller Give and Take, bespreekt deze kijk op ‘zwakke’ en ‘sub-assertieve’ manier van communiceren, en komt tot de volgende conclusie:
“Mensen die telkens vragen stellen in plaats van antwoorden bieden, toegeven aan hun tekortkomingen en twijfeltaal gebruiken in plaats van een assertieve gespreksstijl, zijn vaak ontzettend krachtige boodschappers.”
… mits ze het op de juiste manier doen, benadrukt hij.
Doe je het namelijk verkeerd, “dan ben je een deurmat”. Iemand die over zich heen laat lopen en niet uit durft te komen voor zijn of haar mening.
Maak je daarentegen slim gebruik van krachteloze communicatie, “dan ben je een superster”. Iemand die mensen voor zich kan winnen. Kan overtuigen. Iemand die anderen niet intimideert, maar inspireert. En dat schept niet alleen een band, maar ook vertrouwen.
Zijn advies is dan ook:
Gebruik niet altijd agressieve- of te assertieve communicatie — “We doen het zo.” Durf je kwetsbaar op te stellen en gebruik eens vaker ‘zwakke’ taal. Twijfeltaal, waarin een je onzekerheid toont — “Dit is zou misschien een goede manier zijn.”
Zonder te schreeuwen, maar ook zonder over je heen te laten lopen. Twijfeltaal zónder subassertief te zijn. Het kan:
Twijfeltaal toepassen als een superster — 3 manieren
Grant geeft 3 manieren om gezonde twijfeltaal succesvol te implementeren in je dagelijkse communicatie.
1. Gebruik vaker twijfelwoorden
“Uh”, “Misschien”, “Eigenlijk” of “In principe”, “Ik denk”, of “Best wel” — twijfeltaal die een doorsnee cursus Gesprekstechnieken je afraadt te gebruiken. Het zwakt je boodschap af en zorgt ervoor dat je onzeker overkomt.
Hoewel daar zeker een kern van waarheid in schuilt, kan het volgens Grant toch zeer nuttig zijn om deze woorden soms te gebruiken. Het voorkomt namelijk dat je te arrogant of te zeker van jezelf overkomt.
Door je boodschap bewust af te zwakken toon je aan dat je rekening houdt met een ander. Openstaat voor hun ideeën. Iets dat erg nuttig is zodra je met iemand samenwerkt of iemands vertrouwen wil winnen.
2. Durf vragen te stellen
Een andere manier om krachteloze communicatie te gebruiken, is door vaker vragen te stellen. Je geeft daarmee in feite aan dat je niet alles weet, maar open staat voor kennis en nieuwe inzichten.
Dit toegeven aan je tekortkomingen, kan ontwapenend zijn, zegt Grant. Mensen zullen je eerder van advies voorzien en sneller empathie voor je voelen, dan wanneer claimt dat je alles al weet.
Vraag daarom eens vaker om advies of hulp. “Wat vind jij hiervan?”, “Hoe zou jij dit aanpakken?”, “Kun je punt 3.2 nog eens herhalen?” of “Ga je hiermee akkoord?”.
Het maakt je niet minder competent. Integendeel. Niet alleen leer je meer, mensen zullen je ook aardig vinden.
Tijdens een cursus Gesprekstechnieken gaan we verder in op het stellen van vragen. Een goede vraag bestaat namelijk uit een aantal onderdelen, die stel je niet zomaar. Leer het, bij ons.
3. Gebruik ‘the joy of talking’
Zoals Grant zegt, vinden we het heerlijk om over onszelf te praten. Hij noemt het de “Joy of Talking” — iets wat we onszelf graag gunnen, maar anderen eigenlijk nooit. Tamelijk arrogant, en niet bepaald bevorderlijk voor de relatie.
Gebruik je daarentegen krachteloze communicatie, dan kom je verder. Je voert niet telkens het hoogste woord over wat jij doet, weet of kunt, maar laat de ander aan het woord. Want, shocker: anderen praten het liefst óók over zichzelf. Gun hen dat.
In plaats van:
“Ja, deze zomer gaan we naar Monaco. Heerlijk, ik kijk er echt naar uit! We gaan dan… ”
zeg je:
“… naar Monaco, ja! Ben jij er al eens geweest? Kun je nog plekken aanraden die ik niet mag missen?”
Je laat een ander aan het woord én vraagt hen om advies. Iets dat volgens Grant nooit verkeerd kan uitpakken.
“Iemand om advies vragen is een van de grootste complimenten die je een ander kunt geven. Vraag “kun je me advies geven?” of “Wat zou jij doen als je in mijn schoenen stond?” Om Arthur Helps aan te halen: “We all admire the wisdom of people who come to us for advice.””
Kortom: durf twijfeltaal te gebruiken
We willen allemaal krachtig communiceren, recht voor zijn raap zijn en er geen doekjes omheen winden. Zoals de persoon die geen vraagtekens gebruikt in zijn e-mail. De persoon die geen vragen stelt, maar eisen. Iemand die zeker van zichzelf is, en dit uit in zijn of haar communicatie.
Toch kunnen we wat leren van de ‘zwakke’ communicatiestijl. De persoon die vragen eindigt met “.. vind je niet?” of regelmatig een twijfelwoord laat vallen. Hij of zij is niet direct een deurmat.
Het is de persoon die rekening houdt met anderen, ook iemand anders aan het woord laat en durft toe te geven aan zijn tekortkomingen — niet omdat hij subassertief is, maar een “communicatie-superster”.
Ook leren hoe je krachtig overkomt (mét respect voor een ander), volg dan een 1-daagse cursus Gesprekstechnieken.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Gesprekstechnieken
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
