Over jezelf praten: de een is er gek op, terwijl de ander het liever vermijdt. Natuurlijk hoef je niet in elk gesprek over je eigen kwaliteiten, avonturen en overwinningen te raaskallen, maar soms is het handig om jezelf op de kaart te zetten. Denk bijvoorbeeld aan een sollicitatie- of evaluatiegesprek. Met de STARR-methode geef je antwoorden als een pro.
Wat komt aan bod:
- Solliciteren kun je leren (en ja, ook jij!)
- Wat houdt de STARR-methode in?
- Wanneer pas je de STARR-methode toe?
- De componenten van STARR
- Waarom is de STARR-methode zo effectief?
- Hoe maak je een STARRt?
- Hoe ziet een STARR-verslag eruit?
- Veelvoorkomende fouten en valkuilen
- Nog beter worden in gesprekken voeren?
- Conclusie
- Veelgestelde vragen over STARR methode
Solliciteren kun je leren (en ja, ook jij!)
Een verhaal over jezelf vertellen tijdens een sollicitatiegesprek: de kans is groot dat je dat wel eens hebt moeten doen. Je wil je eigen skills in een aantrekkelijk jasje steken, zodat de potentiële werkgever ziet hoe goed jij wel niet bent. En nog belangrijker, hoe goed jij bij deze functie past!
Klinkt makkelijk, maar over je eigen sterktes en zwaktes praten, kan behoorlijk lastig zijn. En daarom praten we je vandaag bij over een handige methode die antwoorden geven tijdens een sollicitatie- of evaluatiegesprek makkelijker maakt. Want geloof ons, het hoeft allemaal niet zo ingewikkeld te zijn.
Wat houdt de STARR-methode in?
De naam klinkt al veelbelovend, want wie wil er nu geen ster zijn? Laten we beginnen bij de betekenis, want wat is de STARR-methode?
Het is een afkorting van vijf componenten: situatie, taak, actie, resultaat en reflectie. Deze onderdelen laten je stilstaan bij een bepaalde gebeurtenis en hoe jij op dat moment hebt gehandeld. Ook heb je de mogelijkheid om te reflecteren, zodat je kunt nadenken over de dingen die wel of niet goed gingen.
We geven toe: het klinkt als iets wat je in een reflectieverslag voor een opleiding moet schrijven. En daarvoor wordt het ook zeker gebruikt. Maar behalve het feit dat het je throwbacks geeft naar de middelbare school, is het meer dan dat. Aan de hand van de STARR-methode kun je makkelijker over je eigen kwaliteiten en minder goede eigenschappen vertellen, op basis van gebeurtenissen uit je leven.
De bedenker van de STARR-methode,Th.J. Admiraal-Hilgeman, ontwikkelde deze techniek ooit om sollicitanten te beoordelen. Met als gedachtegang: focussen op belangrijke gebeurtenissen die eerder plaatsvonden.
Wanneer pas je de STARR-methode toe?
Je hebt het vast wel eens meegemaakt: je krijgt tijdens een evaluatie- of sollicitatiegesprek een vraag over één van je kwaliteiten, een specifieke situatie of een verhaal uit het verleden. Het kan dan – helemaal in combinatie met wat gezonde zenuwen – flink lastig zijn om jezelf goed te verwoorden.
Om jezelf beter uit te drukken en degene die tegenover je zit mee te nemen in je verhaal, is een stukje context en zelfreflectie van groot belang. De STARR-methode is in zo’n situatie, zoals een sollicitatie-, kennismakings-, of evaluatiegesprek, handig om toe te passen. Kortom, een topper van een tool om je antwoord soepeler te vertellen.
De 5 componenten van STARR
Dat de STARR-methodiek uit vijf componenten bestaat, weten we nu. Maar laten we ze stuk voor stuk eens behandelen. Welke vijf stappen doorloop je bij de STARR-methode? En waarom is ieder onderdeel zo effectief?
S: Wat was de situatie?
Bij de eerste stap beschrijf je de situatie en de context. Hierin vertel je een aantal zaken als:
- Wanneer speelde de situatie zich af?
- Waar speelde de situatie zich af?
- Wat speelde er?
- Wie waren er betrokken?
Door een situatie helder te beschrijven, zorg je ervoor dat iedereen hetzelfde beeld heeft van wat er is gebeurd. Dit voorkomt misverstanden en legt een goede basis voor de rest van je verhaal. Zie het als een gemeenschappelijk startpunt.
T: Wat was jouw taak?
Nu wordt het iets persoonlijker, omdat de aandacht naar jouw rol in dit verhaal gaat. Beschrijf de volgende zaken:
- Wat was je rol of taak?
- Wat verwachtte je van jezelf in die situatie?
- Wat werd er van je verwacht?
Een taakbeschrijving maakt duidelijk wie wat moest doen, waardoor de taken en verantwoordelijkheden helder zijn. Dit voorkomt verwarring en maakt het gemakkelijker om de acties en uitkomsten te beoordelen en bespreken.
A: Welke acties heb je ondernomen?
Maak duidelijk welke acties je in deze situatie hebt uitgevoerd:
- Wat heb je precies gedaan of gezegd?
- Wat was je aanpak in deze situatie?
- Hoe reageerde de ander op jou?
- Wat heb je vervolgens gezegd of gedaan?
Het beschrijven van acties geeft een beeld bij de keuzes en methoden die zijn toegepast. Dit helpt bij de volgende stappen waarin je wil leren over wat wel en niet werkte. Ook helpt het bij inzichten toe te passen in toekomstige situaties.
R: Wat was het resultaat?
Na het beschrijven van de situatie ga je verder met de uitkomsten. Beschrijf het resultaat aan de hand van de volgende zaken:
- Wat kwam eruit?
- Hoe is het afgelopen?
- Wat hebben jouw handelingen opgeleverd?
Dit helpt bij het evalueren van je acties en geeft je inzicht in wat succesvol was en wat verbeterd kan worden. Het maakt resultaten meetbaar en bespreekbaar.
R: Wat is je reflectie hierop?
Tijd voor reflectie! Je blikt, aan de hand van enkele vragen, terug op je gedrag tijdens de eerder beschreven situatie.
- Was je tevreden met je gedrag?
- Was je tevreden met het resultaat?
- Wat zou je anders doen als dit weer gebeurd?
Reflectie in de STARR-methode klinkt misschien saai of als iets voor schoolverslagen, maar het brengt je verder. Je leert op deze manier van je eerdere acties en zorgt dat je blijft werken aan jezelf. Kortom, door deze reflectiemethode ben je bewuster van je eigen acties. Zowel je sterke als je zwakke punten.
Waarom is de STARR-methode zo effectief?
Waarom is de STARR-methode zo’n fijne tool tijdens het voeren van een gesprek? Het zit ‘m in de structuur. Ben je niet zo’n held in het vertellen over lastige situaties, of vind je het simpelweg moeilijk om gestructureerd terug te blikken en te reflecteren? En ga je al gauw van de hak op de tak? Dan kan dit een uitkomst zijn.
Door de STARR-methode toe te passen in gespreksvoering kom je beter uit je woorden. Ook ben je eerlijk over jezelf – met name in de reflectiefase. Durf uit te spreken dat je dingen anders aan had kunnen pakken, hier hoef je je echt niet voor te schamen. Sterker nog, het is juist positief als je aan jezelf wil en durft te werken. Want, geef toe: jij vindt het toch ook fijn als iemand aan jou vertelt over zijn of haar slechtere momenten?
Hoe maak je een STARRt? (bijvoorbeeld tijdens een sollicitatiegesprek)
Stel je voor dat je een sollicitatiegesprek hebt. Je bent zenuwachtig – en je wil je van je beste kant laten zien. Tijdens het bezoek aan dit bedrijf zal je potentiële werkgever vragen stellen om je beter te leren kennen. Om een goed antwoord te geven, pas je de STARR-methode toe.
Hoe ziet een STARR-verslag eruit?
Hier volgt een STARR-methode voorbeeld, zo snap je wanneer (en hoe) je ‘m toepast.
Voorbeeld:
Interviewer: “Heb je in het verleden een moeilijke klant meegemaakt? Zo ja, hoe ging je hiermee om?”
Antwoord volgens de STARR-methode:
Situatie: “Ik maakte ooit mee dat een boze klant mij bleef bellen, mailen en hij kwam zelfs ongevraagd langs op kantoor.”
Taak: “Mijn taak was de situatie oplossen met deze klant. Hij moest zijn woede los kunnen laten en mij (en het bedrijf) niet meer lastigvallen.”
Actie: “Ik heb, na overleg met mijn leidinggevende, contact opgenomen met de boze klant en rustig aangehoord waar zijn frustraties vandaan komen. Ik toonde medeleven, maar gaf ook aan dat hij met woede het probleem niet oplost. Wij zijn samen tot een oplossing gekomen.”
Resultaat: “De klant is sindsdien niet meer ongevraagd langsgekomen en heeft zich ook niet meer laten horen via telefoon of e-mail. Hierdoor voelde ik me rustiger op de werkvloer.”
Reflectie: “Omdat ik mijn plan van aanpak eerst heb overlegd met een leiddinggevende, stond ik stevig in mijn schoenen bij het actie voeren. Ik heb hier een goed gevoel over. Ook heb ik geleerd dat het niet erg is om een collega of leidinggevende om hulp te vragen wanneer je er zelf niet uitkomt. Daar ben je immers een team voor.”
Jouw verhaal heeft op deze manier een kop en een staart. En dat maakt je antwoord op een vraag van een interviewer onwijs sterk. Hoe fijn is dat?
Voel je – ondanks je goede voorbereiding – toch die zenuwen door je lijf gieren? Op ons Instagram-account geven we je handige tips om zenuwen tegen te gaan.
Veelvoorkomende fouten en valkuilen
Je zou denken: het opvolgen van een stappenplan, dat kan iedereen. Maar toch worden er veel fouten gemaakt tijdens het uitvoeren van deze methode.
Veelvoorkomende fout 1: Te veel aandacht besteden aan de beschrijving van de situatie en taak. Zoom daarom niet te veel in op de details. De kern van het verhaal ligt bij het laatste gedeelte van de STARR-methode.
Veelvoorkomende fout 2: Niet genoeg aandacht besteden aan de bijdrage en het resultaat. Dit gaat over jou als persoon, dus dit is belangrijk.
Veelvoorkomende fout 3: De reflectiefase overslaan. Zonde, want reflecteren is ook een skill die – vooral tijdens sollicitatiegesprekken – vaak als belangrijk wordt gezien. Geef je fouten toe, maar bespreek ook vooral je pluspunten.
Vind de juiste balans en zorg dat je krachtig spreekt, want ja, ook jij kan dat. Tips nodig? In deze video leggen we je uit hoe je met zelfverzekerdheid je verhaal doet.
Nog beter worden in gesprekken voeren? Volg de gesprekstechnieken cursus
Je weet wel wat je wil zeggen, maar je blijft de uitvoering lastig vinden. Met een cursus Gesprekstechnieken train je deze skill, zodat ook jij een ‘1 op 1’-gesprek kan voeren zonder te stressen. In onze 1-daagse Cursus Gesprekstechnieken leren we je hoe je effectief communiceert, vragen stelt en luistert en de regie in een gesprek kan nemen. Dankzij praktische handvatten, die je na je training dagelijks toe kan passen, word jij een aangename en duidelijke gesprekspartner.
Conclusie
Een ster worden in gesprekken voeren? Het is dus wel duidelijk dat de STARR-methode je daar bij kan helpen. We snappen dat je dit niet á la minute toepast in je dagelijkse gesprekjes. Maar probeer het eens bij je eerstvolgende evaluatiegesprek op werk of een sollicitatiegesprek bij een potentiële nieuwe baan. Schrijf van tevoren een paar voorbeelden op, neem ze goed door, en zeg ze eens hardop. Hoe vaker je dit oefent, hoe makkelijker het zal gaan. Je kunt het!
Veelgestelde vragen over STARR methode
-
Welke soorten vragen kan ik verwachten die met de STARR-methode kunnen worden beantwoord?
Om de STARR-methode juist toe te passen, is een beetje oefening geen gek idee. We sommen een aantal STARR-vragen voor je op die je, met behulp van de methode, als een ster kunt beantwoorden.
- Vertel over een tijd waarin je een ingewikkeld probleem op je werk moest oplossen.
- Beschrijf een situatie waarin je een conflict had met een collega.
- Vertel over een project waarin je te maken kreeg met onverwachte obstakels.
-
Hoe bereid ik me voor op een interview met de STARR-methode?
Om je goed voor te bereiden kun je bijvoorbeeld met bovenstaande vragen gaan oefenen. Ook kun je van tevoren bedenken over welke eigenschappen je moet beschikken wanneer je kans wil maken op deze specifieke baan (tip: dit staat vaak in de vacature tekst!). De kans is groot dat je vragen gaat krijgen over deze kwalificaties of eigenschappen.
Staat er bijvoorbeeld in de vacature dat je een teamplayer moet zijn, dan is de kans groot dat de interviewer vraagt: “Vertel eens waarom jij een goede teamplayer bent.” Blik dan eens terug op je vorige werkervaringen. Vertel het verhaal volgens de STARR-methode.
-
Wat als ik geen werkervaring heb die past bij de vraag?
Moet je volgens een vacature stressbestendig en een teamplayer zijn, maar heb jij totaal geen werkervaring wat bij deze omschrijving past? Maakt niet uit. Je kunt ook op basis van andere ervaringen in je leven een goed antwoord geven op deze vraag. Heb je bijvoorbeeld een teamsport uitgeoefend, dan ben je écht wel een teamplayer. En wanneer jij het overzicht kan bewaken tijdens het uitvoeren van een sport, dan bezit je ook over flink wat stressbestendigheidsskills.
Kortom, voorbeelden uit je dagelijks leven dienen ook als invulling van de STARR-methode. Denk dus verder dan alleen aan je voorgaande banen.
Wie zijn wij? | Tijdwinst.com
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen.
Populaire trainingen:
- 1-daagse training Time Management
- 1-daagse training Assertiviteit
- 1-daagse training Gesprekstechnieken
- 1-daagse training Feedback geven
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken
