Sollicitatiegesprek, netwerkborrel, kletspraatje, date of een klantonderzoek… Wát vraag je je medemens om iemand te leren kennen? En om het niet voor de zoveelste keer over het weer te hebben, maar over wat iemand écht bezighoudt? Dit zijn de 3 beste vragen om iemand te leren kennen. Voor een betere relatie (met die collega of klant) of een beter oordeel (over de sollicitant of date). 

Wat kun je vragen om iemand beter te leren kennen? Je hebt er al wat Google-sessies aan gewijd en online vragenlijsten doorgeplozen. Tuurlijk, het is best leuk om de ander te vragen of diegene “friet” of “patat” zegt, om naar iemands lievelingsmuziek te informeren of om het te hebben over je lievelingskleur. Maar om iemand echt te leren kennen moet je soms voorbij dat friet-of-patat-dilemma gaan. 

Maar geen nood: wij helpen je – met hulp van een ervaren vragensteller – aan écht goede vragen om iemand te leren kennen in de liefde, op het werk, in een vriendschap of waar dan ook. 

Hoe een pro vragensteller het aanpakt

Ze is productdesigner en ze heet Katie Riley. Als er iemand ruime ervaring heeft met vragen stellen, is zij het. In haar geval niet in eerste instantie op persoonlijk vlak, maar op zakelijk vlak. Ze neemt “user interviews” af om van anderen die informatie ze krijgen die ze nodig heeft. Een bekend fenomeen in haar vakgebied om te testen of een product in de smaak valt bij de gebruiker of dat er verbeterpunten zijn.

In die interviews ontdekte zij wat de beste manier is om gericht waardevolle informatie op te duikelen. Haar beproefde manier van vragen stellen is er eentje die dus ideaal is voor klant-research of sollicitatiegesprekken, maar die ook werkt in doodnormale gesprekken. Bij de koffieautomaat met een collega bijvoorbeeld, of op date met een nieuwe vlam.

Haar advies, op basis van die ervaring:

“Om inzichtelijke gesprekken te hebben, is dit het belangrijkste dat je moet doen: leren hoe je goede vragen stelt.”

man vrouw in geprek aan rond tafeltjeWelke vragen kun je stellen om iemand te leren kennen?

Laten we beginnen met welke vragen je niet per se hoeft te stellen. 

Wanneer je denkt dat je het onderste uit de kan wilt halen bij je gesprekspartner, verwacht je misschien dat je heel persoonlijke vragen moet gaan stellen. Bijvoorbeeld “Wat is het lekkerste gerecht dat je ooit hebt gegeten?” of “Wat is het engste dat je hebt gedaan?”. 

Of je denkt aan nogal willekeurige grappige vragen om iemand te leren kennen, zoals “Met welke fruitsoort zou je jezelf kunnen vergelijken?”. 

Het andere uiterste is dat je denkt de diepte in te moeten gaan met nogal overweldigende vragen als “Wanneer heb je voor het laatst gehuild?” of “Welke fout vergeet je de rest van je leven niet meer?”.

Al gauw té heftig. Té persoonlijk. En de geforceerd grappige vragen om over na te denken komen meestal in de praktijk minder leuk over (ook al perst de sollicitant er uit beleefdheid braaf een glimlachje uit).

In gewone situaties – tijdens kletspraatjes bij de koffieautomaat bijvoorbeeld – komen we aan de andere kant vaak niet veel verder dan het weinig spannende “Hoe gaat het?”, “Hoe was je weekend?” en “Hoe was je vakantie?”. Gemakkelijke gespreksopeners, maar het zijn geen gespreksvoerders. Je krijgt een antwoord – “Goed!” – en dat was het. 

In een sollicitatiegesprek komen we vaak niet verder dan “Noem 3 redenen waarom jij geschikt bent” en de gevreesde “Waar zie je jezelf over 5 jaar?”-vraag. Die vragen zijn alleen niet erg origineel meer. Ze zijn helaas ook niet dé manier om de informatie te vergaren om een oordeel te kunnen vellen over je gesprekspartner.

De beste vragen om iemand te leren kennen

We zitten met dat soort vragen wel in de goede richting, maar het kan een stuk beter volgens Riley. Wat we moeten doen, zijn 3 typen vragen stellen.

Goede vragen om iemand te leren kennen, zijn vragen die…

  • …meteen diepgang inzetten;
  • …de ander uitnodigen om uitvoerig aan het woord te zijn;
  • …je gesprekspartner in de juiste (door jou gekozen) richting sturen;
  • …jou opleveren wat je wilt weten van de ander.

En dat alles natuurlijk in een gesprek dat voor beide partijen aangenaam en open voelt, zonder dat het een kruisverhoor lijkt of het gesprek ongemakkelijk stilvalt.

Deze 3 typen vragen leveren je volgens Riley precies dat op:

1. Curious commands

Riley noemt het haar “nummer één geheim tot goede vragen stellen”: curious commands. Het is een type vraag waarmee je je nieuwsgierigheid toont aan je gesprekspartner. Je laat weten dat je interesse hebt in een bepaald topic, en nodigt de ander uit om erop door te gaan. Soms doe je die aansporing letterlijk, soms iets subtieler.

Een paar voorbeelden van curious commands zijn:

  • “Vertel me eens meer over…”
  • “Ik ben erg nieuwsgierig naar…”
  • “Omschrijf eens hoe…”
  • “Help me eens begrijpen hoe…”
  • “Leg eens uit hoe…”
  • “Vertel eens wat je gedaan zou hebben…”
  • “En wat dacht je toen…?”
  • “Ik ben heel benieuwd hoe…”

Je geeft zo’n curious command als reactie op iets wat de ander met je heeft gedeeld. Dat hij in z’n vrije tijd graag aan motoren sleutelt bijvoorbeeld. Je kunt dan zeggen “Goh, wat interessant!”. Maar je kunt ook een curious command geven om diegene er meer over te laten vertellen. “Vertel eens hoe je daar ooit mee bent begonnen” of “Ik ben heel benieuwd hoe je dat geleerd hebt!”.

Dit is waarom curious commands volgens Riley zo goed werken:

“Je zegt daarmee ‘Ik leid dit gesprek, en dit is wat ik specifiek van je wil weten’. Wanneer je zo zelfverzekerd en duidelijk in je verwachtingen bent, helpt dat je gesprekspartner om te ontspannen en een meer natuurlijk gesprek te voeren.”

twee mannen relaxed lachend in gesprek

2. “Storytelling questions”

Een ander type vragen om iemand te leren kennen, zijn storytelling questions. Dit is wat Riley hierover zegt:

“Met storytelling vragen krijg je echt waar voor je geld. Je hoeft maar één vraag te stellen om een lang antwoord van je gesprekspartner te krijgen.”

Mooi. Want je wilt dat de ander minimaal meer dan helft van de tijd aan het woord is, zodat jij kunt luisteren. (Sowieso is luisteren áltijd de beste gesprekstechniek.)

Om daar te komen, kun je curious commands inzetten, maar je kunt ook een verhaallijn starten, via storytelling questions. Dat is vooral handig om een nieuw topic te openen waar je graag naartoe wilt, of om dieper in te gaan op een bestaand onderwerp.

(Tip: deze vragen zijn vooral erg handig voor sollicitatiegesprekken.)

Stel bijvoorbeeld een scenario voor en vraag hoe iemand in dat scenario iets zou aanpakken:

  • “Hoe zou je reageren als een klant plotseling zijn opdracht intrekt?”
  • “Stel dat je poetsvrouw echt nalatig is, hoe zou jij dat tegen haar zeggen?”
  • “Als er paniek uitbreekt, hoe reageer je dan?”

Of ga terug naar een waargebeurd verhaal uit het leven van de ander en informeer hoe dat ging:

  • “Toen je begon met vrijwilligerswerk in het gevangenis, wat was toen je drive om juist dit werk te gaan doen?”
  • “Ben je tijdens je reizen weleens op onverwachte problemen gestuit? Hoe ging je daarmee om?”
  • “Je vertelde net dat je lange tijd hebt gewerkt bij de overheid, maar daar na een tijdje mee stopte. Op welk moment bedacht je ‘Dit is niet meer wat ik wil!’?”

3. Follow-up details

Is je gesprekspartner eenmaal aan het woord in de richting die je voor ogen had, dan wil je informatie naar boven blijven halen. Dat krijg je voor elkaar met follow-up-vragen. Je vraagt gewoonweg dóór. Luister dus goed en val de ander niet in de reden. Zodra de ander is uitgesproken, stel je een vraag die ingaat op het verhaal. Zoom zo steeds verder in op details die jij interessant of belangrijk vindt.

Tip om te onthouden: vaak beginnen doorvraag-vragen met ‘waarom’, ‘wanneer’, ‘hoe’ of ‘wat’. Start je met één van die woorden, dan krijg je waarschijnlijk een uitgebreider antwoord dan wanneer je een ja/nee-vraag stelt.

Voorbeelden van follow-up-vragen zijn:

  • “Waarom is dat zo, denk je?”
  • “Wanneer viel je dat voor het eerst op?”
  • “Hoe voelde dat?”
  • “Wat was de reden daarvoor?”
  • “Hoe reageerde hij toen?”

Hoeveel vragen je nodig hebt om iemand beter te leren kennen? Daar is geen pasklaar antwoord op te geven. Het gaat er vooral om wat de vragen je opleveren. Je wilt net zolang doorvragen totdat je de informatie hebt die je nodig hebt. Soms is één vraag daarvoor voldoende; soms heb je een uitgebreider vragenvuur nodig. 

Voorkom bij dates of koffieautomaatgesprekken wel dat je de hele tijd alleen maar aan het vragen bent. Hartstikke attent dat jij 200 leuke vragen voor je crush hebt, maar uiteindelijk moet diegene ook jóu beter leren kennen. Dus maak er geen eenzijdig interview van.

twee vrouwen in gesprek met kopje in de hand

Eén vraag om te onthouden

Je kent nu de curious commands en storytelling questions en je weet waar follow-up details goed voor zijn. Je kunt waarschijnlijk zelf al een paar praktijkvoorbeelden bedenken waarin je deze vragen kunt inzetten, en hoe je dat doet.

Maar misschien weet je dat morgen niet meer zo goed. Of volgende week, tijdens het volgende klantgesprek. Je geheugen is tenslotte een grillig apparaat.

Wat je daarom volgens Riley in elk geval moet onthouden, is deze ene vraag om de ander beter te leren kennen. Al vergeet je compleet welke vragen je moet stellen om iemand te leren kennen. Onthoud in elk geval deze werkt-altijd-vraag:

“Vertel me daar eens meer over.”

Kun je die woorden onthouden – en dat moet vast lukken – dan zit je altijd goed. Het is hét format dat altijd werkt om meer informatie uit je gesprekspartner te halen over een bepaald topic. 

Jij leidt, hij spreekt, jij luistert. Zo simpel is het. 

Vooruit, nóg 100 vragen om elkaar beter te leren kennen

En tuurlijk, soms is een handige vragenlijst geen overbodige luxe om te weten welke vragen je moet stellen om iemand te leren kennen. Dit zijn 100 random vragen die jij kunt gebruiken om de persoon voor je beter te leren kennen of om je nieuwe vlam het hemd van het lijf te kunnen vragen. 

  1. Wat is het leukste wat je ooit hebt gedaan?
  2. Wat is je mooiste reis geweest?
  3. Wat is je lievelingseten? 
  4. Wat lust je totaal niet?
  5. Wat was je eerste baantje?
  6. Wat is het engste dat je hebt gedaan?
  7. Van welke persoon heb jij het meest geleerd?
  8. Wat is je favoriete quote? 
  9. Wat vind je jouw meest positieve eigenschap?
  10. Welke eigenschap had je juist liever niet gehad?
  11. Waarin lijk je op je moeder?
  12. Waarin lijk je op je vader?
  13. Heb je broers of zussen?
  14. Waar mag je jou ‘s nachts voor wakker maken?
  15. Ben je meer een ochtendmens of een avondmens?
  16. Waar heb je in je leven allemaal gewoond?
  17. Op welke plek voel je je het meest thuis?
  18. Wat is je favoriete vakantiebestemming?
  19. Wat staat bovenaan je bucketlist?
  20. Welke film heeft de meeste indruk op je gemaakt?
  21. Wanneer ontdekte je het grote geheim van Sinterklaas?
  22. Wat zou je doen met een miljoen?
  23. Wat had je liever niet meegemaakt in je leven? 
  24. Hoe ziet jouw droomhuis eruit?
  25. Hoe zou je jezelf in drie woorden omschrijven? 
  26. Wat is je grootste droom voor over één jaar?
  27. Hoe vrolijk jij jezelf op als het tegenzit?
  28. Ben je snel jaloers?
  29. Wanneer heb je voor het laatste gehuild?
  30. Wat was de laatste keer dat je de slappe lach had?
  31. Wat is je meest kostbare bezitting?
  32. Als er brand uitbreekt, wie of wat zou je dan het eerst redden?
  33. Wat is een vooroordeel dat mensen over je hebben, maar dat niet klopt?
  34. Waar heb je het meeste spijt van?
  35. Welke tv-programma’s kijk je?
  36. Welk boek heeft de meeste indruk op je gemaakt?
  37. Welk zelfhulpboek kan je iedereen aanraden?
  38. Wat is de meest awkward situatie waarin je ooit verzeild bent gereikt?
  39. Ben je introvert of extravert?
  40. Wat is het liefste dat iemand ooit voor je heeft gedaan?
  41. Wat maakt jou boos?
  42. Wat wilde je als kind “later” worden?
  43. Welke traditie(s) vind je hopeloos ouderwets?
  44. Waar kun je echt niet tegen?
  45. Hoe oud voel je je op dit moment?
  46. Wat is iets heel simpels waar je toch heel gelukkig van wordt?
  47. Woon je liever in de stad of ergens daarbuiten?
  48. Waar geef je meer geld aan uit dan je zou willen?
  49. Waar verspil jij in je leven de meeste tijd aan?
  50. Wat is jouw guilty pleasure?
  51. Op welke leeftijd ben je het huis uit gegaan? Hoe was dat?
  52. Wat is je favoriete groente?
  53. Hoe vier je je verjaardag het liefst?
  54. Wat doe jij aan sport of beweging?
  55. Welke app kun je iedereen aanraden? 
  56. Waar ben je (stiekem) aan verslaafd?
  57. Ben je altijd op tijd of kom je eerder te laat aankakken? (Tip: lees dit artikel als jij altijd te laat komt)
  58. Wat zou je gaan doen als geld niet belangrijk is? Blijf je dan werken of ziet je leven er anders uit?
  59. Welk talent heb jij dat bijna niemand kent?
  60. Wat zou jouw droombaan zijn? 
  61. Wat is het mooiste compliment dat je ooit hebt gekregen? 
  62. Wat waardeer je het meest aan je leven op dit moment?
  63. Wat mis je juist in je huidige leven? 
  64. Als je jezelf met een dier moet vergelijken, welk dier zou dat dan zijn? Waarom? 
  65. Wat is het meest bijzondere cadeau dat je hebt gehad?
  66. En wat is juist het raarste of stomste cadeau dat je hebt gekregen?
  67. Wat doe je als je in het openbaar vervoer zit? 
  68. Wat bezorgt jou stress?
  69. Wat is je favoriete seizoen?
  70. Ben je actief op social media? Zo ja, wat doet social media met jou?
  71. Wat vind je de grootste afknapper in relaties?
  72. Wie is je meest dierbare vriend(in)? Waarom? 
  73. Waar schaam je je voor en waarom? 
  74. Waar ben je het meest trots op?
  75. Waar ben je bang voor?
  76. In welk opzicht ben jij de afgelopen drie jaar veranderd?
  77. Ben je goed in koken?
  78. Van welke slechte gewoonte zou je graag afkomen? 
  79. Welke dag uit je leven zou je graag opnieuw beleven? 
  80. Waar ben je het meest dankbaar voor?
  81. Waar lig je wakker van?
  82. Over welk gespreksonderwerp raak je nooit uitgepraat? (Tip: zet hierbij je follow-up-vragen in)
  83. Wat is voor jou belangrijk in een relatie?
  84. Wat vind je belangrijk in een vriendschap? 
  85. Wat is je favoriete tijdverdrijf?
  86. Ben je spiritueel?
  87. Wat is jouw best bestede € 5,- ooit?
  88. Wanneer voelde je jezelf voor het eerst volwassen?
  89. Welke belangrijke les heb je deze week geleerd?
  90. Wat is geluk volgens jou?
  91. Wat vind je qua uiterlijk het mooist aan jezelf? Waarom?
  92. Wat was de beste fase in je leven?
  93. Wat was juist de slechtste fase in je leven? 
  94. Wat was tot nu toe jouw grootste succes?
  95. Wat geeft jou veel energie?
  96. Wat kost je juist heel veel energie?
  97. Wat is de grootste fout die je hebt gemaakt en wat leerde je daarvan? 
  98. Wat is het meest spontane dat je ooit hebt gedaan?
  99. Hoe ziet jouw ochtendritueel eruit?
  100. En als je het echt niet meer weet: goh, zeg jij nou eigenlijk “friet” of “patat”? 

Zo. Jij zit voorlopig niet om gespreksonderwerpen verlegen.

vrouw in gesprek met man waarvan alleen hand zichtbaar is. Zitten in een cafe aan tafeltje

Mensen vroegen ook

Wat zijn goede persoonlijke vragen?

Goede persoonlijke vragen zijn het liefst niet té oppervlakkig maar ook niet té diepgaand. Je wilt niet meteen bij een kennismaken graven naar de meest verdrietige momenten uit iemands leven. Stel liever vragen waarbij de ander zelf kan besluiten of hij de diepte ingaat of niet. Denk aan “Waar ben jij trots op?” of “Wat is het mooiste wat je hebt meegemaakt?”. Daarmee krijg je een persoonlijk antwoord, maar de ander kan zelf kiezen of hij iets persoonlijks of iets zakelijks noemt. 

Welke vragen stel je om kennis te maken? 

Probeer een paar van de 100 vragen om elkaar beter te leren kennen hierboven. Verder werkt het goed om open vragen te stellen waarmee je de ander veel ruimte geeft om zijn verhaal te doen. Haak in op dingen die de ander vertelt en vraag door naar die onderwerpen. Vraagstellingen als “Goh, vertel eens hoe…” of “Kun je wat dieper ingaan op…” werken daarvoor goed. 

Wat is een leuke vraag?

Een leuke vraag is in elk geval origineler dan “Hoe was je weekend?” of “Heb je een fijne vakantie gehad?”. Kijk of je het over een andere boeg kunt gooien. Een leuke vraag is toegespitst op de persoon, misschien ook op de situatie. Komt je collega aan op het werk in zijn fietskleding, informeer dan eens naar zijn wielrenhobby (“Goh, hoe lang doe je al aan wielrennen?”) om vandaaruit het gesprek te starten. Of zie je een leuk kunstwerk aan de muur hangen bij een vriend, informeer dan wat de betekenis daarvan is. 

Hoe kan je iemand leren kennen? 

Een goed en open gesprek is de beste manier om elkaar beter te leren kennen. Het is daarvoor belangrijk om vooral vragen te stellen en de ander aan het woord te laten. Hoe meer jij luistert naar wat de ander te zeggen heeft, hoe meer je te weten komt over die persoon. Belangrijk is wel dat je actief luistert. Dus breek niet te snel in het gesprek in om jouw zegje te doen, maar blijf luisteren en doorvragen totdat de ander is uitgesproken.

Meer weten over betere gesprekken? Volg een cursus!

Meer vragen om iemand beter te leren kennen en waardevolle informatie uit je gesprekspartner te krijgen, leer je tijdens onze 1-daagse cursus gesprekstechnieken. In 1 dag ga jij alles leren over de psychologie van spreken en luisteren, hoe gesprekken goed werken en hoe jij gesprekken leidt in de richting die je wilt. En dat zonder ook maar een moment een onaangename gesprekspartner te zijn.

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, lees dan ons boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Tijdwinst.com (@tijdwinst)

Wie zijn wij? | Cursus gesprekstechnieken

Bij Tijdwinst zijn we gespecialiseerd in slimmer (samen)werken, onder andere door krachtige en effectieve gesprekken te voeren. We bieden in heel Nederland trainingen aan over belangrijke onderwerpen als gesprekstechnieken, timemanagement, assertiviteit en snellezen. Online én op locatie.

Nieuwsgierig? Neem zeker een kijkje op onze websites of blogs, en schrijf je in voor één van onze trainingen.