Stel je voor, tijdens een gesprek met je teamleider voel je je oneerlijk bekritiseerd en je snauwt geïrriteerd terug. De sfeer wordt meteen ongemakkelijk, en later besef je dat je te fel reageerde. De boosheid was onnodig. Met de juiste gesprekstechnieken voorkom je een uitval waar je later spijt van hebt. 

Wat komt aan bod:

  1. Wat is boosheid en waarom heeft het invloed op gesprekken?
  2. Welke vijf gesprekstechnieken zijn er?
  3. Welke gesprekstechnieken helpen bij het omgaan met agressie?
  4. Hoe blijf ik rustig in een gesprek als de ander boos is?
  5. Gesprekken voeren nóg makkelijker maken?
  6. Conclusie
  7. Veelgestelde vragen over gesprekstechnieken bij boosheid

Boosheid is een normale emotie, maar hoe je ermee omgaat, maakt het verschil. 

Wat is boosheid en waarom heeft het invloed op gesprekken?

Laten we beginnen met de psychologie achter boosheid. Welke emotie zit er achter boosheid? En waarom worden we überhaupt boos? 

Boosheid is een natuurlijke emotie die ontstaat als reactie op onrecht, bedreiging of frustratie. Maar dat is niet alles. Ook stress, verdriet, angst en onvervulde behoeften kunnen boosheid veroorzaken. Het is simpelweg een oerinstinct dat ons helpt om grenzen aan te geven. 

Beïnvloedt boosheid een gesprek? Ja. Onze manier van communiceren verandert enorm:

  • We gaan schreeuwen
  • We maken verwijten. 
  • We trekken ons terug. 
  • We reageren sarcastisch, met cynische of kwetsende opmerkingen. 

Dit noem je ook wel een confrontatie. De betekenis van confronteren is dan ook: het aangaan van een directe, vaak intense situatie waarin mensen tegenover elkaar komen te staan, meestal door meningsverschillen of conflicten aan te pakken. Dit kan verbaal of fysiek zijn. 

Ben je niet zo’n ster in het reguleren van je boze uitbarstingen, dan kan dit relaties beschadigen en flink wat miscommunicatie veroorzaken. Denk je: hoe ga ik om met mijn eigen boosheid tijdens een gesprek? Door de juiste gesprekstechnieken te beheersen. 

gespreksvaardigheden boos

Welke vijf gesprekstechnieken zijn er?

Er bestaan een aantal basisprincipes van effectieve communicatie. Oftewel, de basis gespreksvaardigheden. Dan bespreken we meteen de psychologie achter gesprekstechnieken: deze technieken heb je namelijk in elke situatie nodig. Tussen privé- en professionele gesprekstechnieken (van communicatie in een relatie tot communicatie met een collega) hoef je dan ook geen onderscheid te maken. 

We sommen de gespreksvaardigheden (inclusief wat voorbeelden) voor je op:

1. Luisteren

Een fijne gesprekspartner luistert naar de ander. Deze persoon zet niet alleen zijn of haar oren open, maar begrijpt wat de ander zegt. Dit noemen we actief luisteren, een van de algemene gesprekstechnieken die iedereen zou moeten beheersen. 

Wanneer je actief luistert, geef je de ander de ruimte om een verhaal te doen. Je praat niet dwars door het verhaal van de ander heen of haalt er allerlei situaties uit je eigen leven bij. Je stelt open vragen, vat samen en vraagt door.

2. Spreken

Een fijne gesprekspartner kan niet alleen goed luisteren, maar ook duidelijk en effectief spreken. Dit betekent: een boodschap helder en beknopt formuleren – zonder overbodige details of vaagheid. 

Wil je duidelijk spreken? Let dan op stemgebruik (variatie in toon), tempo (niet te snel, niet te langzaam) en articulatie (spreek duidelijk).

3. Non-verbale communicatie 

Nog een belangrijke uit het rijtje – die niets met spreken te maken heeft – is de non-verbale communicatie gesprekstechniek. Dit doe je door op een aantal zaken te letten: 

  • Maak oogcontact – kijk je je gesprekspartner aan, dan ben je betrokken bij het gesprek. Overdrijf dit niet. Te veel oogcontact kan intimiderend zijn, dus zoek een fijne balans. 
  • Let op je lichaamstaal – een open houding, rechtop staan of zitten en op een ontspannen manier gebaren maken. 
  • Gebruik handgebaren – wanneer je handgebaren maakt, kan je je woorden verduidelijken. Handgebaren maken je in sommige verhalen ook overtuigender. Overdrijf dit niet, want dan kan het afleiden. 
  • Let op je gezichtsuitdrukkingen – zet een glimlach op als je respect wil tonen en vriendelijk over wil komen. Doe het tegenovergestelde bij een zwaar onderwerp. 

4. Samenvatten en doorvragen

Misscommunicatie = vragen om problemen. Wil je boosheid bij jezelf of je gesprekspartner (of nog erger: allebei) voorkomen, dan is het belangrijk om elkaar voldoende te begrijpen. Samenvatten en doorvragen helpt om te checken of je de ander goed hebt begrepen. Het geeft de ander de kans om informatie toe te voegen of aan te passen. 

Hoe je dat doet?

Herhaal kort wat de ander zegt. Vraag door om meer details te horen. Klinkt simpel – en dat is het ook.  

5. Empathie tonen

Empathie is het vermogen om je in te leven in de gevoelens en perspectieven van anderen. Dit helpt om een sterke connectie met je gesprekspartner te bouwen. De ander voelt zich gehoord en op z’n gemak. 

Beheers je de basisprincipes? Dan zal je misschien al minder snel boos zijn. Maar er zijn nóg meer gesprekstechnieken die je helpen bij het omgaan met boosheid.  

gespreksvaardigheden boos

Welke gesprekstechnieken helpen bij het omgaan met agressie?

Leuk en aardig, die basisprincipes. Maar welke gesprekstechnieken helpen bij het omgaan met agressie? Wanneer je je woede maar moeilijk kunt beheersen, kunnen deze technieken je helpen. Dus, hoe word je minder snel boos? 

1. ORBS-vaardigheden

ORBS staat voor Open vragen stellen, Reflectief luisteren, Bevestigen en Samenvatten. Dit zijn communicatieve vaardigheden die vaak worden gebruikt tijdens motiverende gespreksvoering. Met deze techniek zorg je dat het gesprek voor beide partijen helder is – en jullie op één lijn liggen. 

  • Open vragen stellen – door open vragen te stellen, krijg je meer inzicht in het standpunt van de ander. Hierdoor doe je minder snel aannames die je boos kunnen maken. 
  • Reflectief luisteren – door te herhalen en parafraseren, begrijp je de ander beter. Je voorkomt hiermee dat je te snel conclusies trekt en gefrustreerd raakt. 
  • Bevestigen – door de ander erkenning te geven, zal de kans dat de ander gefrustreerd reageert minder groot zijn. 
  • Samenvatten – door dingen samen te vatten, zal je misverstanden voorkomen. Misverstanden leiden namelijk vaak tot boosheid.  

2. De LSD-methode

Een andere welbekende gesprekstechniek is de LSD-methode (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen). Deze techniek helpt een gesprek helder, effectief en productief te houden. Ook helpt het om boosheid te voorkomen. 

  • Luisteren – door écht te luisteren, voel je je minder snel aangevallen en kun je rationeler reageren. 
  • Samenvatten – je vat de ander niet meteen in de rede, maar vat eerst samen. Dit voorkomt dat je boos wordt door onduidelijkheid of verkeerde interpretaties van de ander. 
  • Doorvragen – dit helpt je meer context te krijgen, waardoor je minder snel negatieve aannames maakt en boos wordt. 

3. De 4G-methode

De 4G-methode is een methode die vooral gebruikt wordt bij het geven van feedback. Het bestaat uit vier G’s die je helpen om feedback op een duidelijke, constructieve en niet-oordelende manier te geven. 

  • Gedrag benoemen zonder te oordelen – geef een omschrijving van het gedrag van de ander, zonder je boosheid te projecteren op je gesprekspartner. 
  • Gevoel uiten – leg uit welk gevoel het gedrag bij jou oproept. Oftewel, maak je frustratie duidelijk – op een rustige manier. 
  • Gevolg – leg duidelijk uit welk effect het gedrag heeft gehad op jou of eventuele collega’s. 
  • Gewenst gedrag – geef een voorbeeld van het gedrag wat je liever zou zien. Op deze manier eindig je het gesprek met een positieve noot, want je werkt naar een oplossing toe. 

4. De Roos van Leary

De Roos van Leary is een communicatiemodel dat inzicht geeft in hoe ons gedrag de interactie met anderen beïnvloedt. Het model geeft je inzicht in gedragspatronen. Oftewel, je kunt begrijpen waarom een gesprek escaleert, zodat je bewust kunt kiezen om kalm te blijven. 

De gedachtegang achter de Roos van Leary: gedrag roept vaak een voorspelbare reactie op. De Roos bestaat uit vier kwadranten: dominantie (boven- en ondergedrag) en relatie (samen- en tegen-gedrag). Gedraagt iemand zich bijvoorbeeld dominant, dan is de kans groot dat de ander zich onderdanig opstelt. 

Merk je dat het niet lekker botert tussen jouw en je gesprekspartner? Dan kun je met de zogenoemde interactiesleutel de communicatie weer soepel krijgen. Door jouw gedrag aan te passen, kun je de ander onbewust uitnodigen hetzelfde te doen. 

Roos van Leary

Klinkt ingewikkeld, we snappen het. Daarom geven we wat voorbeelden:

  • Is jouw stagiaire enorm opstandig? Werk eens mee, geef complimenten over zijn of haar inzichten en kap niet alles af. Misschien moedigt dit de stagiaire aan om minder opstandig te worden. 
  • Gedraagt je collega zich teruggetrokken? Stel je afhankelijk op, geef aan dat zijn of haar mening héél belangrijk is en toon extra interesse. Je collega zal zich meer op zijn of haar gemak voelen en zich meer laten zien. 

5. NIVEA-gespreksvaardigheden

NIVEA-gespreksvaardigheden staan voor Niet Invullen Voor Een Ander. Met deze gesprekstechniek voorkom je een misvatting, je maakt namelijk geen aannames over wat iemand denkt. Dit doen we onbewust (vaak op basis van onze eigen ervaringen). Met de NIVEA-techniek in je achterhoofd voorkom je dit probleem. 

Veel boosheid komt voort uit aannames. Stop je hiermee, dan voorkom je een hoop onnodige irritaties. 

6. ANNA-gesprekstechnieken

Wat zijn Anna gesprekstechnieken? ANNA staat voor Altijd Navragen, Nooit Aannemen. Dit houdt in dat een goed gesprek draait om het stellen van open vragen en doorvragen, in plaats van aannames te maken over wat de ander bedoelt. Met als voornaamste reden: misstanden (en dus ook boosheid) te voorkomen. Ook helpt deze truc je een beter beeld te geven van de situatie of gevoelens van je gesprekspartner. 

Nog meer praktische tips? We delen er ook een hoop op Instagram, Facebook en YouTube. Sterker nog, je vindt hier bijna dagelijks interessante updates!

gespreksvaardigheden boos

Hoe blijf ik rustig in een gesprek als de ander boos is?

Misschien kan je zelf heel goed je boosheid beheersen, maar heeft je gesprekspartner hier totaal geen kaas van gegeten. Rustig een gesprek voeren, terwijl de ander boos is, is heel lastig – maar niet onmogelijk.

Je vraagt je misschien af hoe je je standpunt over kan brengen zonder de ander verder te irriteren. Of hoe je empathie kunt tonen zonder de boosheid van de ander te versterken?

Er zijn een aantal praktische tips die je helpen bij het beheersen van je emoties. Zo voorkom je dat je zelf óók flipt. 

  • Neem een pauze. Voel je dat emoties de overhand nemen? Las een pauze in. Je (boze) gesprekspartner zit hier misschien niet op te wachten, maar je doet dit voor een goed doel. Namelijk, de situatie bekoelen. 
  • Gebruik ik-boodschappen. “Jij bent zo boos…”, is geen goede manier van communiceren. “Ik heb het gevoel dat het je frustreert”, voelt een stuk minder aanvallend. 
  • Luister actief. Vind je het ook zo vreselijk als iemand niet naar je luistert? Doe dat dan ook niet bij een ander. Ook al is iemand onwijs boos, blijf dan wel luisteren naar wat de ander zegt. Blijf respect tonen, anders loopt het gesprek nog verder uit de hand. 
  • Blijf empathisch. Probeer je in te leven in de ander, stel vragen en – het allerbelangrijkste – toon begrip. Je wil niet dat de situatie escaleert. 

Hoe de-escaleer ik een gesprek als de ander steeds bozer wordt?

Het lukt je misschien om de praktische tips toe te passen, maar wat als het niet helpt? En hoe voorkom je dat een discussie escaleert tot een conflict

  • Blijf rustig. Klinkt makkelijk, maar we weten dat het in de praktijk lastig kan zijn. Onthoud dat jouw toon en houding de ander beïnvloedt. Als je geïrriteerd of sarcastisch gaat reageren, zal de situatie niet snel bekoelen. Blijf rustig en kalm om escalatie te voorkomen. 
  • Spreek langzaam. Ruziënde mensen verheffen hun stem, omdat ze elkaar willen overstemmen. Dit gaat al gauw over in schreeuwen – en dat wil je niet. Verlaag je stem, spreek rustig en blijf kalm. Zo help je de ander ook kalmeren. 
  • Ga niet in discussie. Misschien wil je de ander héél graag overtuigen van je standpunt. Toch kun je er maar beter even mee wachten. Laat emoties zakken voordat je inhoudelijk verder gaat. 

Hoe sluit ik een gesprek op een positieve manier af na een verhitte discussie?

Last but not least, een positief einde. Je collega (of wie dan ook) die nog net niet met stoom uit zijn of haar oren huiswaarts zien keren, is voor niemand leuk. Probeer een verhit gesprek dan ook altijd positief af te sluiten door…

Overeenstemming te zoeken.

Boosheid ontstaat vaak doordat gesprekspartners het niet eens zijn. Sommige problemen zijn niet na één dag opgelost, maar er kan wel naar een oplossing toegewerkt worden. Sluit het gesprek positief af door een gezamenlijk doel te stellen. 

Voorbeeld:

“We willen allebei een oplossing vinden, laten we over drie dagen samen kijken hoe we dat kunnen doen.”

of

“We willen allebei dit probleem oplossen, laten we de komende dagen nadenken over drie potentiële manieren om dit aan te pakken. Dan kunnen we dat samen bespreken.”

gespreksvaardigheden boos

Gesprekken voeren nóg makkelijker maken?

Zoals je inmiddels doorhebt, zijn gesprekstechnieken onmisbaar. Ze voorkomen niet alleen een woede-uitbarsting bij jezelf of je gesprekspartner, ze maken het voeren van ieder gesprek gemakkelijker. Technieken zijn er genoeg, maar uiteindelijk moet je het ook gaan toepassen. Vind je het alsnog een uitdaging om deze technieken in de praktijk toe te passen? Dan is een gespreksvaardigheden training misschien wel de oplossing. 

Tijdens onze training Gesprekstechnieken leer je in één dag niet alleen hoe je communiceert, maar ontdek je ook hoe je vol vertrouwen je mening kunt uiten. Ook leer je voor jezelf op te komen – iets wat zakelijk én privé heel goed van pas kan komen. Na het volgen van de cursus begrijp je niet alleen waar gesprekken soms vastlopen, maar leer je ook de juiste communicatie technieken om het te verbeteren. Schrijf je vandaag nog in voor onze 1-daagse Gesprekstechnieken! 

Conclusie

Boosheid is een natuurlijke emotie – we worden het allemaal wel eens. Maar hoe je ermee omgaat, bepaalt of een gesprek ontspoort of juist productief blijft. Door effectieve gesprekstechnieken zoals ORBS, LSD en de 4G-methode toe te passen, kun je boosheid beheersen en miscommunicatie voorkomen. Ook de Roos van Leary en NIVEA-technieken helpen je beter te reageren op andermans emoties. Je mantra moet zijn: blijf rustig, luister actief en gebruik empathie om escalaties te voorkomen. Uiteindelijk draait het om bewuste communicatie. 

Veelgestelde vragen over gesprekstechnieken bij boosheid

  • Wat moet ik doen als iemand boos op mij wordt zonder duidelijke reden?

    Als iemand uit het niets boos op je wordt, is de eerste stap: kalm blijven. Laat je niet meeslepen in de emotie van de ander en vermijd de neiging om meteen in de verdediging te schieten. Hier schiet je namelijk niet veel mee op. 

    Toon begrip en stel open vragen zoals: “Ik merk dat je boos bent, wil je vertellen wat er aan de hand is?” Dit helpt om de oorzaak te achterhalen. Soms gaat de boosheid niet eens over jou, maar over iets anders. Door rustig te blijven en empathisch te luisteren, kan de ander zich gehoord voelen.

     

  • Hoe kan ik iemand kalmeren die erg emotioneel is?

    Als iemand overstuur is, is je eerste taak om veiligheid en begrip te bieden. Blijf rustig, praat zacht en laat de ander zijn of haar emoties uiten zonder te oordelen. Gebruik technieken als actief luisteren en samenvatten: “Ik hoor dat dit je echt raakt, dat lijkt me lastig.” 

    Let op: probeer geen directe oplossingen aan te dragen als de emoties hoog zitten. Hier zit de ander nog niet op te wachten. Geef ook ruimte. Soms heeft iemand even tijd nodig om af te koelen voordat er echt gepraat kan worden.

     

  • Bij welke zorgberoepen zijn gesprekstechnieken belangrijk?

    Goede gesprekstechnieken in de zorg zijn essentieel om patiënten gerust te stellen en op de juiste manier te begeleiden. Ook in de hulpverlening spelen gesprekstechnieken een grote rol bij het ondersteunen en begeleiden van mensen in moeilijke situaties.

Wie zijn wij? | Tijdwinst.com

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: