Sta je dan, met je mond vol tanden. Er lijken zich geen woorden te vormen, je voelt dat je rood aanloopt en – nog erger – de hele groep ziet het. Hoe ga je hiermee om, met niet uit je woorden komen? Eén van onze communicatie experts – Maggs Rippen – kent het vervelende probleem als geen ander en deelt haar 3 beste tips.
Dichtklappen tijdens een gesprek is vervelend. Dit is waarom
Het overkomt iedereen weleens: je bevindt je in een belangrijke situatie – denk aan een netwerkborrel of een kennismakingsgesprek – en je slaat dicht. Je gedachten blokkeren en hoe je ook je best doet om iets zinnigs te zeggen, je komt niet uit je woorden.
Pijnlijk.
Wanneer je dit een aantal keer overkomt, dan neemt de angst dat het wéér gebeurt toe. Er lijken zich geen woorden te vormen en met een beetje pech krijg je ook nog eens een rood hoofd. Misschien begin je zelfs te stotteren of krijg je het zichtbaar warm.
Dit maakt dat je enorm op kunt gaan zien tegen spreken in meetings, gesprekken met je leidinggevende of spreken voor een groep. Vervelend, want als kenniswerker zijn dit vaak wel dingen die je moet doen, wil je jouw functie kunnen uitvoeren.
Niet uit je woorden komen kan daarbij ook voor gemiste kansen zorgen op het persoonlijke vlak.
Wat ik namelijk zie gebeuren, is dat beschouwende mensen met een duidelijke visie en mening ineens waardevolle inzichten vóór zich houden, juist omdat ze bang zijn dat ze dichtklappen. Niet alleen is dit frustrerend voor hen, het is ook een gemis voor de organisatie.
Tijdens de training Gesprekstechnieken spreken we hierover. Er komt dan vaak naar boven dat deelnemers vastlopen, juist omdat ze zo hard nadenken over hun spraak en wat er gebeurt wanneer ze niet uit hun woorden komen. Ze hebben het gevoel dat ze vastlopen en de regie van het gesprek (en van hun eigen inbreng) kwijtraken.
Wanneer je dit zelf regelmatig ervaart, niet uit je woorden komen of dichtklappen tijdens een gesprek, dan is het belangrijk dat je leert hoe je hiermee kunt omgaan. Je wil weer zelfvertrouwen opbouwen, het gevoel ervaren dat je een constructieve bijdrage levert aan het gesprek en bovenal de regie terug in handen krijgen.
Hoe doe je dat?
Niet uit je woorden komen? 1 simpele oplossing:
De manier waarop je doorgaans handelt wanneer je niet uit je woorden komt, gaat je niet helpen — het forceren, het harder nadenken of het dichtklappen. Wat helpt wel?
Ontspannen.
Zodra je op een kalme en rustige manier spreek en jouw gedachten formuleert, gaat je inbreng niet verloren. Hiermee voorkom je dat je bij thuiskomst pas op die briljante antwoorden komt — ‘Ah, ik had dít moeten zeggen op zijn vraag!’
Kun je vaak niet uit je woorden komen, leer jezelf dan goed observeren; herken wanneer de interne spanning toeneemt, zodat jij je tijdig kunt ontspannen.
Hierdoor vermindert jouw angst en voorkom je dat je gaat forceren. Hierdoor kun je jouw inbreng op een natuurlijke wijze geven of voor een groep staan.
Dat ervoer ik zelf ook;
Toen ik net zelf begon met het geven van trainingen, was ik zo bang dat mijn laptop het begaf of de beamer niet aan de praat kreeg (dingen nou eenmaal kunnen voorkomen bij een presentatie), dat ik bij de kleinste hapering al in de stress schoot. De gedachten die hierbij kwamen kijken, verhoogden die stress nog eens — “Oh, nu zullen ze vast denken dat ik een klungel ben. Ze nemen me nu niet meer serieus…”.
Je kunt je voorstellen dat deze reactie averechts werkte; in plaats van de juiste reactie te vinden en rustig te kunnen doorpraten, maakte het de dingen juist erger. Door echter een stapje terug te nemen en jezelf te observeren, vind je de rust én je woorden terug.
Niet meer uit je woorden kunnen komen? 3 praktische tips
Wat kun je nou doen wanneer jou de gedachte bekruipt “help, waarom kom ik niet uit mijn woorden?”. Ik deel enkele tips met je:
1. Herken de signalen
Moeilijk uit je woorden komen resulteert bij veel mensen in stress; je merkt dat je het warm krijgt, je hart begint sneller te kloppen en je voelt het bloed naar je wangen stijgen. Je begint te ratelen, maar misschien klap je ook wel dicht. Stress maakt het moeilijker om je gedachten te ordenen.
Herken wat er bij jou gebeurt, zonder oordeel — wat voel je in je lijf en brein gebeuren wanneer je niet uit je woorden komt? Wanneer je dit van jezelf weet, dan ben je namelijk al op de helft. Jij weet dan “ik merk dat mijn hart sneller begint te kloppen en dat ik rood aanloop, ik doe even een stapje terug.” Zo kun je bijsturen.
2. Blijf ademen
Bij de eerste tekenen van deze spanning haal je een paar keer rustig adem. Dit stopt de stressreactie van je lijf zowel fysiek (die verhoogde hartslag), maar ook mentaal (die paniekgedachten). Een rustige ademhaling zorgt er namelijk voor dat jouw brein een seintje ontvangt dat alles oké is.
Neem daarom even de tijd wanneer je merkt dat je moeilijk uit je woorden komt en adem diep in – één, twee, drie – en weer – aaah – uit. Hierbij kun je de ‘4-7-8’-ademhaling gebruiken.
3. Benoem wat er gebeurt
Dit voelt spannend, maar door hardop te benoemen wat er gebeurt, doorbreek je de verlamming die je voelt. Bespreek daarom gerust de situatie of wat er door je heen gaat.
“Ah, het geluid ligt eruit. Eens even kijken wat er aan de hand is…”
Dit benoem je vooral voor jezelf. De groep merkt namelijk best dat het geluid het niet doet, maar door de situatie rustig te benoemen kalmeer je jouw innerlijke “oh jee, wat nu!”-stem.
“Poeh, ik merk dat ik het warm krijg. Dit is een lastig onderwerp voor me.”
Zoiets uiten voelt heel kwetsbaar, maar straalt ook zelfkennis uit; iets dat in mijn ervaring altijd respect oplevert. Durf dan ook gerust te vertellen hoe de ervaring voor jou voelt.
“Ik schrik hiervan, en ik merk dat ik dichtklap…”
Door dit hardop uit te spreken naar de persoon of de groep, maak je jouw verlamming kenbaar. Dit helpt je om aanwezig te blijven in het moment en geeft anderen inzicht in waarom je even niet de juiste woorden lijkt te vinden.
Kortom: niet uit je woorden komen door stress?
Niet op woorden kunnen komen? Iedereen staat weleens met zijn of haar mond vol tanden, dat is niet erg. Wat wél vervelend is, is wanneer dit vaker gebeurt en tot angst leidt. De angst dat je niet uit je woorden komt, zal namelijk alleen maar zorgen voor méér stress, waardoor het nóg lastiger wordt om iets te zeggen.
Zoals je nu weet is de beste remedie ontspannen; iets dat je direct kunt doen door een stapje terug te zetten en de situatie te observeren, een aantal keren diep in- en uit te ademen en te benoemen wat er gaande is.
Heel veel succes!
Maggs Rippen
Trainer en Communicatie expert Tijdwinst.com
Blijf je dit lastig vinden? Volg een training Gesprekstechnieken
Merk je dat je hier toch tegenaan blijft lopen, overweeg dan eens onze 1-daagse training Gesprekstechnieken. Hierin ga ik – of één van onze andere experts – uitgebreid in op hoe je door middel van ontspanning een gesprek positief kunt beïnvloeden — en natuurlijk nog op véél meer gespreksvaardigheden en -technieken.
Verder lezen?
Check ook eens deze artikelen wanneer je op zoek bent naar (meer) assertiviteiten in je gesprekken:
- Beter communiceren op de werkvloer? Vermijd twijfeltaal
- Eigenwaarde vergroten voor betere gesprekken, het kan in 3 stappen
- Een zelfverzekerde houding aannemen? Pas deze 6 praktische tips toe!
- Kort en bondig communiceren voor het grootste effect – 7 tips van Harvard
- 6 gesprekstechnieken waarmee jij de confrontatie kunt aangaan met collega’s
Mensen vroegen ook
Vermoeidheid niet uit woorden komen
Als je moe bent, kan het soms lastig zijn om de juiste woorden te vinden. Dit komt omdat vermoeidheid invloed kan hebben op je concentratie en denkvermogen. Het kan helpen om wat rust te nemen en op te laden.
Niet op woorden kunnen komen burn-out
Mensen met een burn-out hebben soms moeite met praten of de juiste woorden vinden. Dit komt doordat een burn-out het gevolg kan zijn van langdurige stress en overbelasting, wat mentale vermoeidheid en cognitieve problemen kan veroorzaken. Hierdoor kunnen mensen zich verward voelen en moeite hebben om gedachten onder woorden te brengen.
Hoe noem je iemand die moeilijk uit zijn woorden komt?
Iemand die moeilijk uit zijn woorden komt, kan worden omschreven als “woordvindingsproblemen hebben” of “moeite hebben met spreken.” Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals stress, vermoeidheid, een taalstoornis of andere onderliggende gezondheidsproblemen.
Waarom kan ik sommige woorden niet uitspreken?
Soms kun je moeite hebben met het uitspreken van bepaalde woorden vanwege spierspanning of gebrek aan oefening. Het kan ook een teken zijn van een taalstoornis zoals afasie.
Ineens moeite met praten
Als je ineens moeite krijgt met praten, is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen. Het kan te wijten zijn aan stress, vermoeidheid, of een onderliggende medische aandoening.
Wat is afasie en hoe begint afasie?
Afasie is een taalstoornis die problemen veroorzaakt bij het begrijpen en/of produceren van gesproken en geschreven taal. Je kunt dan soms niet op woorden komen. Dit kan plotseling beginnen na een beroerte of traumatisch hersenletsel, of geleidelijk ontwikkelen als gevolg van een progressieve neurologische aandoening.
Hoe weet je dat je afasie hebt?
Als je merkt dat je moeite hebt met praten, begrijpen van gesproken taal, of het vinden van de juiste woorden, is het belangrijk om een arts te raadplegen. Zij kunnen tests uitvoeren om afasie te diagnosticeren.
Afasie symptomen
- Moeite met spreken: Personen met afasie kunnen moeite hebben met het vinden van de juiste woorden, onduidelijk spreken of het gebruik van verkeerde woorden.
- Moeite met begrijpen: Afasie kan het begrip van gesproken of geschreven taal bemoeilijken. Betrokkenen kunnen moeite hebben met het begrijpen van wat anderen zeggen.
- Herhalen van woorden of zinnen: Sommige mensen met afasie herhalen voortdurend bepaalde woorden of zinnen zonder duidelijke reden.
- Moeite met lezen en schrijven: Afasie kan ook problemen veroorzaken bij het lezen en schrijven van tekst. Dit kan variëren van moeite met het lezen van eenvoudige woorden tot het onvermogen om te schrijven.
- Verwarring: Personen met afasie kunnen verward raken bij het proberen te communiceren, waardoor ze soms gefrustreerd of angstig worden.
- Gestoorde grammatica: Afasie kan leiden tot problemen met grammatica, waardoor zinnen onvolledig of verwarrend kunnen zijn.
Niet in staat om complexe ideeën uit te drukken: Afhankelijk van de ernst van de afasie, kunnen mensen moeite hebben met het uiten van complexe gedachten en ideeën.
Woordvindingsproblemen volwassenen oorzaak
Woordvindingsproblemen bij volwassenen kunnen veroorzaakt worden door verschillende factoren, waaronder stress, vermoeidheid, neurologische aandoeningen of zelfs normale veroudering.
Vaak woorden verwisselen
Het verwisselen van woorden komt soms voor bij mensen van alle leeftijden. Dit kan gebeuren als je snel praat of als je denken sneller gaat dan je spraak.
Oorzaak verkeerde woorden zeggen
Het zeggen van de verkeerde woorden kan te maken hebben met problemen in de taalverwerking in de hersenen. Het kan ook optreden als gevolg van stress, angst of vermoeidheid.
Wie zijn wij? | Cursus Gesprekstechnieken
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
